Kościół i poczta

W miejscu, w którym obecnie stoi gmach z czerwonej cegły Poczty Głównej w Toruniu, stały średniowieczne kamienice, zniszczone podczas oblężenia szwedzkiego, a po wojnie, w 1703 r. zastąpiono je kamienicami typu pałacowego, w których mieszkali dwaj burmistrzowie starego Miasta Torunia: Hermann Russop z okresu panowania w mieście Krzyżaków oraz Samuel Luter Geret. W części poczty, tej bliżej kościoła św. Ducha (na zdjęciu z lewej strony, który powstał jako ewangelicki, w latach dziewięćdziesiątych XVIII wieku), funkcjonował dom weselny oraz gospoda Pod Białym Orłem. W roku 1807 budynek przekształcono w Hôtel de Varsovie, który osiem lat później przemianowano na Hôtel de Sanssouci. W latach sześćdziesiątych XIX wieku, dosyć znacznie obiekt przebudowano. Pałac Gereta natomiast  to ta część położona bardziej na północ (na zdjęciu w prawo) od budynku hotelowego, w 1818 r. została przez toruński magistrat odkupiona i przeznaczona na urząd pocztowy, który otrzymał status pocztamtu, czyli poczty klasy pierwszej. Dwukondygnacyjny gmach o zabudowie kalenicowej, nawiązujący do architektury klasycyzmu, miał zarówno pokoje do segregowania i składowania różnego rodzaju przesyłek, ale miał też mieszkanie dla poczmistrza i pomieszczenia dla pozostałych pracowników; na zapleczu zaś znajdowały się budynki gospodarcze oraz wozownia i stajnia dla dyliżansów pocztowych. Na początku lat osiemdziesiątych XIX wieku budynek poczty wyburzono, a w to miejsce postawiono nowy gmach dla tej instytucji. Projekt powstał dzięki berlińskiemu architektowi, profesorowi Wyższej Szkoły Technicznej  Johannesowi Otzen, który tworzył głównie w stylistyce neogotyckiej, jednak niektóre późniejsze jego prace są już bardziej w stylu neoromantyzmu. Według jego projektu, toruńska poczta powstała na planie litery U i jest to siedmioosiowy gmach o trzech kondygnacjach, zwieńczony dwuspadowym dachem, z rozbudowanymi mansardami zasłoniętymi schodkowymi szczytami.

Autor: Lech Kadlec