Reper

Toruń  to jedno z nielicznych miast Polski, które w XIX wieku obwarowane zostało licznymi fortami. Jednym z kilku na lewobrzeżu jest Fort XI im. Stefana Batorego. To tutaj po dzień dzisiejszy zachował się reper (na zdjęciu)  unikatowy element fortu. Jest to metalowy znak wmurowany w ścianę zewnętrzną z prawej strony głównego wejścia. Nie każdy jednak, kto zwiedza ten fort, od razu go zauważy. W geodezji służy do wyznaczania rzędnych wysokościowych szczegółowej osnowy; to punkt o znanej wysokości nad poziomem morza, stanowiący podstawę pomiarów niwelacyjnych. Repery zwykle mają postać metalowych bolców z wyrytym numerem; bywają trojakiego rodzaju: naziemne (znajdują się nad powierzchnią ziemi, a podstawa znaku na głębokości większej od głębokości zamarzania gruntu); podziemne (znaki wiekowe, stabilizowane jako trzypunktowe grupy) oraz ścienne (montowane w odległości kilkudziesięciu centymetrów od podłoża, kotwione w murze.

Autor: Lech Kadlec