Szaniec - nieczynny kamieniołom

Za cmentarzem w Szańcu znajduje się podłużne wzniesienie,to góra Kamnica z nieczynnym kamieniołomem wapienia.Z kamienia tego wznosi się wiele budynków w okolicznych wioskach. W kamieniołomie, w ścianach do sześciu metrów wysokości, na przestrzeni kilkudziesięciu metrów odsłaniają się trzeciorzędowe piaskowce i wapienie organodetrytyczne o wyraźnie zróżnicowanej litologii. W dolnej części profilu występują piaskowce kwarcowe, drobnoziarniste z fragmentami muszli mięczaków i otwornic  przewarstwione marglami. W piaskowcach można zaobserwować wyraźne struktury warstwowań poziomych i przekątnych. W wyższej części profilu dominują wapienie organodetrytyczne z udziałem drobnych żwirów o bardzo zmiennym składzie. Osady widoczne w kamieniołomie powstały około siedmiu milionów lat temu w płytkiej strefie brzegowej ciepłego morza mioceńskiego, oblewającego od południa skłon obszaru Gór Świętokrzyskich. Tutejsze wapienie to typowy dla Ponidzia materiał budowlany, odznaczający się łatwością obróbki przy pomocy prostych nawet narzędzi, a jednocześnie dużą odpornością na działalność czynników atmosferycznych. Odsłonięcie skał mioceńskich w kamieniołomie pod Szańcem jest jednym z dziewięciu w województwie świętokrzyskim skatalogowanych dla Ministerstwa Ochrony Środowiska obiektów geoturystyki. Wzniesienie z kamieniołomem jest też doskonałym punktem widokowym, z którego roztacza się panorama Szanieckiego Parku Krajobrazowego.

Autor: Adam Wawszczyk