Uroczysko Święte Miejsce

......znajduje się tuż przy ujściu rzeczki Jałówki do rzeki Rospudy niedaleko jeziora Jałowego. Obok rzeki w miejscu ogrodzonym drewnianym płotem stoi kapliczka, kilka krzyży, na rosnących w środku drzewach wiszą szafkowe kapliczki. Prawdopodobnie miejsce to otoczone było kultem już od czasów Jadźwingów. Na jednym z krzyży wisi mosiężna tabliczka z napisem: Krzyż dębowy stary wzniesiony przez dawnych tutejszych mieszkańców Jadźwingów, z drużyny Skomęta, którzy w roku 1283 w liczbie około 1600 dusz przyjęli chrzest i wyemigrowali do Samlandii w obawie przed prześladowaniem niechrzczonych Jadźwingów był przez reakcję pogańską usunięty, palony, wrzucony do rzeki, a następnie postawiony na nowo około r. 1285 po przyjęciu chrztu przez Skomęta i resztę ludzi z jego drużyny. Autorem tych słów jest ksiądz Antoni Kochański, proboszcz parafii Janówka w latach 1959  1974, historyk z zamiłowania, poszukujący na Suwalszczyźnie śladów Jadźwingów. Miejscowa ludność od dawna czci to miejsce. Uroczysko znane jest z wielu cudów. Pierwszy miał miejsce jeszcze za czasów Jadźwingów, kiedy to krzyż wrzucony w nurt rzeki wrócił do miejsca skąd wepchnięto go do wody. Drugi cud nastąpił w 1656, gdy okolice te najechali Tatarzy krymscy. Otoczonych ludzi uratowała Matka Boska, okrywając ich niewidzialnym płaszczem. W dzień świętojański 24 czerwca przybywali tu wierni pieszo i wozami z najdalszych stron po to by się modlić, składać ofiary i odbywać w rzece rytualne kąpiele. Szczególnie woda z Jałówki miała mieć moc leczniczą. Obmywanie się nią pomagało na różne choroby. Zostawiano w rzece choroby gardła, ból głowy i inne dolegliwości. Kąpały się w rzece dzieci zdrowe. Zostawiały w wodzie swoje koszulki, żeby choroba, która mogła je w przyszłości opanować, teraz już na zawsze odpłynęła. Wdzięczni za uzdrowienia ludzie zostawiali pod krzyżami ofiary. Dzisiaj na Jana również jest tu tłumnie. Ludzie nadal przemywają wodą z Jałówki chore oczy i twarz.

Autor: Krzysztof Mierzejewski