Kruszyniany - tatarskie kamienie nagrobne
Mizar w Kruszynianach leży raptem trzysta kroków od meczetu, na zarośniętym wzgórzu, w samym centrum wioski. Na początku cmentarza natknąć się można na prawie identyczne jak katolickie, betonowe grobowce z lastryko. Nieco dalej zarośnięte przez chaszcze, oddalone od wydeptanej ścieżki znajdują się pozornie bezładnie rozrzucone kamienie nagrobne. Najczęsciej anonimowe, sterczące między pniami wysokich drzew. Tylko niektóre ozdabiają wyryte nieoporadnie egzotycznie brzmiące imiona: Jusuf,Alladyn, Dżaneta,Fatima...
Autor: Ryszard Biskup
Średnia ocena: 4.00 Ocen: 13 Odsłon: 2885
Kruszyniany
miejscowość
Kruszyniany są niewielką wsią położoną w Puszczy Knyszyńskiej, a jej korzenie sięgają XVI w. Tak jak Bohoniki są czynnym ośrodkiem religii muzułmańskiej w Polsce, bowiem wieki temu zostały przekazane Tatarom przez Jana III Sobieskiego w wieczyste nadanie.
W Kruszynianach zgodnie żyli obok siebie Tatarzy i białoruscy chłopi, których zatrudniano do pracy w folwarkach, a także Żydzi. Kruszyniany nazywano więc niegdyś "Triniedzielnaja", każda z tych grup świętowała bowiem w innym dniu tygodnia. Z czasem liczba prawosławnej ludności zaczęła rosnąć, a co biedniejsi Tatarzy emigrować. Dziś w Kruszynianach "prawdziwych" Tatarów jest już niewielu.
Wieś jest niezwykle malownicza. Wzdłuż wąskiej uliczki, w otoczeniu gęstwiny zielonych drzew, stoją niewielkie drewniane domki. Część zabudowań pokryta jest nawet strzechą. Do najważniejszych obiektów należy XVIII-wieczny meczet, będący najstarszym meczetem w Polsce. Położony nieco na uboczu wtapia się swoją zielenią w otaczający go lasek. Jest otwarty dla wszystkich, oferuje nawet usługę przewodnika.
Kilka kroków od niego, w środku leśnej polanki, znajduje się miejscowy, liczący sobie ponad 300 lat cmentarz, czyli mizar. A na nim nierzadko poprzewracane, stare nagrobki kryjące się w cieniu smukłych sosen. Panuje tu niezwykły nastrój sprzyjający wyciszeniu i kontemplacji, a o orientalnych korzeniach Kruszynian przypominają nam wyryte na nagrobkach imiona, takie jak Fatima czy Osman.
Skomentuj