Spiskie Dziedziny

Spisz lub po słowacku Spiš, to kraina położona na terytorium Słowacji i Polski. W roku 1108 przeszedł on na własność króla Węgier razem z posagiem córki Bolesława Krzywoustego. Trzy wieki pozostawał we własności węgierskich możnowładców. Oni to zbudowali najbardziej dziś znaną budowlę Spisza tj. niedzicki zamek. Na trzy lata przed pierwszym rozbiorem Polski, w 1769 roku, zajęła go Monarchia Austro-Węgierska. Po I wojnie światowej Spisz przyznano nowopowstałemu państwu - Czechosłowacji. Tylko niewielka jego część, zaledwie 5% powierzchni ogólnej regionu, weszła w skład Polski (wsie Dursztyn, Czarna Góra, Falsztyn, Frydman, Jurgów, Kacwin, Krempachy, Łapszanka, Łapsze Niżne, Łapsze Wyżne, Niedzica, Trybsz). Taki też stan rzeczy pozostaje do dzisiaj. W kulturze ludności Spisza spotyka się wiele wpływów tak węgierskich, jak i niemieckich oraz słowackich, ale także naleciałości wołoskie.

Autor: Leszek Kusal