jezioro Kośno

Przepiękne jezioro Kośno leżące w południowo-wschodniej części Pojezierza Olsztyńskiego. Jego północne krańce znajdują się w pobliżu drogi nr 53 wiodącej z Olsztyna do Szczytna. Jezioro wraz z otoczeniem jest rezerwatem przyrody, obejmującym powierzchnię 1247,84 ha, utworzonym w celu zachowania naturalnego krajobrazu i starych borów sosnowych. Z kryształowo czystą wodą pozostaje ostoją rzadkich gatunków ryb. Jest to po części to rezultat odgrodzenia tych terenów - w latach 70. wysokim, długim na 200 km płotem. Okolice jeziora to tereny, które przez lata były niedostępne dla zwykłych turystów, gdyż w pobliskim ośrodku rządowym w Łańsku wypoczywali PRL-owscy dygnitarze. Łańskie imperium , jak nazywany był obszar do którego należało Kośno , zajmowało ponad 100 tys. ha lasów i jezior. Jezioro ma kształt mocno wydłużony, skręcający z północy na południowy zachód. Przy północnym krańcu w jezioro wrzyna się wydłużony, owalny półwysep zwany Ostrowem, oddzielając wąskim przesmykiem północną część akwenu , tworząc z niego jak gdyby oddzielne jeziorko. Na tym półwyspie znajduje się grodzisko zwane Okrągłą Górą. Według legendy, stał tu niegdyś zamek, który nagle zapadł się pod ziemię. Inne podania mówią o znajdującej się na szczycie góry tajemniczej studni, która prowadziła do podziemnych tuneli biegnących do pobliskiego miasta. A dorodność tutejszych świerków stała się niemal przysłowiowa. Niektórzy twierdzą, że kilkaset lat temu nieznający tego gatunku drzewa Anglicy pytali, co to, i niezmiennie słyszeli od warmińskich kupców odpowiedź: \\\"Z Prus\\\". Dlatego świerk po angielsku nazywa się spruce.

Autor: Leszek Grucela