Żnin - rynek

Żnin - już we wczesnym średniowieczu istniał tu gród położony nad jeziorami. Prawa miejskie Żnin otrzymał w połowie XIII wieku. Od pierwszej połowy XII wieku do rozbiorów główny ośrodek dóbr arcybiskupów gnieźnieńskich. W 1331 roku miasto zniszczone przez Krzyżaków. W 1350 roku arcybiskup Jarosław Bogoria Skotnicki nadał wójtowi Męclowi z Żarnowa bogato uposażone wójtostwo w Żninie. Nowy wójt przeprowadził ponowną lokację na prawie średzkim, co świadczy o skali zniszczeń z 1331. Odbudowane miasto otoczono też murami obronnymi. Pod koniec XIV stulecia miasto ponownie ucierpiało w czasie wojny domowej Grzymalitów z Nałęczami. Przez cały XV wiek dynamiczny rozwój, miasto należy w tym okresie do największych w Wielkopolsce. Wielką sławę uzyskało w tym czasie piwo żnińskie rozprowadzane w całym regionie. W następnych stuleciach stagnacja i powolny upadek, pewne ożywienie nadchodzi w XIX wieku w związku z rozwojem przemysłu. Miasto miało w swej historii kilku wybitnych obywateli. W 1535 roku urodził się w Żninie Erazm Glinczer, jako syn mieszczanina Jakuba i Doroty z Ninińskich, jeden z najważniejszych przywódców luteranizmu w Polsce. Człowiek gruntownie wykształcony, autor pierwszej polskiej książki o wychowaniu młodzieży. W połowie XVIII stulecia w Żninie urodzili się dwaj wybitni przedstawiciele polskiej nauki, bracia Jan i Jędrzej Śniadeccy. Jan, profesor uniwersytetów w Krakowie i Wilnie, był wybitnym matematykiem, astronomem, filologiem, napisał między innymi pierwszy polski podręcznik algebry. Jędrzej, lekarz, fizjolog, chemik, profesor uniwersytetu wileńskiego, był twórcą polskiej terminologii chemicznej, zyskał sławę najlepszego lekarza swojej epoki, autor pierwszego polskiego podręcznika do chemii, jeden z twórców nowoczesnej biologii. Na zdjęciu rynek dawnego średniowiecznego miasta, obecnie zabudowany domami i kamienicami z przełomu XIX i XX wieku. Jedyny średniowieczny akcent z prawej strony kadru, ceglana gotycka wieża wzniesiona w XV stuleciu, która jest pozostałością dawnego ratusza.

Autor: Artur Mazurek