Toruń

Księga cła funtowego

W toruńskim Archiwum Państwowym (pl. Rapackiego 4) przechowywany jest dokument z okresu średniowiecza, który dzięki Radzie Wykonawczej UNESCO, wpisany został 18 maja 2023 roku na narodową listę programu Memory of the World (Pamięć Świata). Dokumentem tym jest toruńska księga cła funtowego, która zawiera 297 adnotacji o pobranym cle funtowym z okresu od lata 1369 roku do początku roku 1371. Umieszczone w niej w porządku chronologicznym wpisy zawierają nazwiska kupców, nazwę, rodzaj i wartość towaru oraz wysokość pobranego cła, które stanowiło wtedy niebagatelne źródło dochodów dla Hanzy związku (gromady, ligi) kupców lub miast handlowych Europy. Toruński rejestr należy do najwcześniejszych dokumentów tego typu w historii handlu w tej części Europy. Do czasów współczesnych bowiem zachowała się znikoma ilość źródeł dotyczących operacji handlowych Hanzy na Bałtyku w XIV wieku, więc wpisana na listę UNESCO księga jest materiałem o unikalnym znaczeniu. Zawiera bogate informacje m.in. na temat towarów transportowanych drogą morską i lądową, wartości produktów i wysokości ceł; są to cenne informacje dla badaczy szeroko rozumianego życia gospodarczego, jak i codziennego. Ze względu na kontekst historyczny jest również ważnym materiałem do badań nad wojną celną Hanzy z Danią. Rejestr może służyć także jako źródło do badań genealogicznych średniowiecznych rodów kupieckich nie tylko w Prusach, ale i całej Europie. Na zdjęciu: Otwarta księga cła funtowego.

Autor: Lech Kadlec

Twoja ocena: Dobre Bardzo dobre

Tagi: inne zabytki

Toruń

miejscowość

Toruń - jest jednym z najstarszych miast Polski. To, że urodził się tu Mikołaj Kopernik - wie chyba każdy; także i to, że miasto leży nad Wisłą, chociaż jest to tylko częścią prawdy, ponieważ można również powiedzieć, że i nad Drwęcą, a i Struga - choć to bardzo wąziutka rzeczka, a raczej strumyczek – przecina miasto i w dużej swojej części przepływa pod nim. Swoje ujście ma w pobliżu starego mostu drogowego im. Józefa Piłsudskiego, gdzie wpada do Wisły.

Miasto po prawej stronie rzeki - to tereny Pomorza; lewobrzeżny Toruń, leży już na Kujawach. Swego czasu, przez miasto prowadził słynny "bursztynowy szlak". W 1230 r. Krzyżacy, tworząc państwo krzyżackie, nadali miastu trochę współczesności. Ale na skutek częstych powodzi, trzeba było je przenieść na wyższe tereny (obecnie jest to śródmieście Torunia) i wówczas nadano tej nowej osadzie - Nowemu Miastu - prawa miejskie.

W 1411 r. zawarto tu "pokój toruński", który zakończył wielką wojnę polsko-krzyżacką, trwającą 12 lat. Ale kolejna wojna obu narodów, wybuchła już w 1454 r. i trwała kolejne 13 lat. W połowie XVII w. rozpoczęto budowę fortyfikacji bastionowych. W 1703 r. Szwedzi dotkliwie zbombardowali jednak miasto, a 5 lat później, ludność zdziesiątkowała dżuma. W 1793 r. do Torunia wkroczyły wojska pruskie, ale paradoksalnie, to one przyczyniły się do rozwoju miasta.

II wojna światowa, na szczęście, oszczędziła Toruń, który dziś jest prężnym ośrodkiem kulturalnym i turystycznym, bo gospodarczo - po ostatnich latach reformy - mocno podupadł. Największe przedsiębiorstwa w mieście, jakimi się szczycono, chociażby: Elana, Czesanka, Towimor, Polchem, Apator - albo całkowicie przestały istnieć, albo działają w bardzo znikomym wymiarze. Natomiast Toruń poszczycić się może zabytkami, które w 1997 r. wpisane zostały na listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego UNESCO.

Skomentuj