Poterna Fortu VIII

Zapewne niejednokrotnie tym długim i mrocznym korytarzem w toruńskim Forcie VIII (na zdjęciu) przeganiany był Zygmunt Moczyński  pedagog muzyczny, kompozytor, dyrygent, przywódca pomorskiej organizacji konspiracyjnej Batalion Śmierci za Wolność w latach 1939  1940, który był jednocześnie jednym z założycieli tej organizacji. W rodzinnych albumach moich rodziców do dziś zachowały się zdjęcia pana profesora, ponieważ ojciec mój dobrze znał się z profesorem; oboje żywo działali w Pomorskim Związku Kół Śpiewaczych. Po uwięzieniu w Forcie VIII, w trakcie wielogodzinnego śledztwa, profesor niejednokrotnie był torturowany, ale mimo okropnych cierpień  nie załamał się; odrzucił też współpracę z Niemcami. Z toruńskiego fortu przewieziony został do więzienia w Bydgoszczy, ale już na początku września przekazany został na Pawiak, gdzie również go przesłuchiwano i torturowano. 17 września 1940 r. został rozstrzelany w podwarszawskich Palmirach. Z satysfakcją informuję, że właśnie ukazała się pokaźna biografia pt. Zygmunt Moczyński Powrót do źródeł napisana przez toruniankę Lidię Smentek, która opisuje m.in. także okres pobytu profesora w toruńskim forcie. W powstaniu tej biografii pewien maleńki udział ma również mój syn Michał. Wydawcą książki jest Polskie Wydawnictwo Reklamowe. A książkę będzie można nabyć i autograf autorki otrzymać, na spotkaniu z Lidią Smentek  spotkaniu, które odbędzie się w toruńskim Dworze Artusa (Rynek Staromiejski) w dniu 26 października br. o godz. 18.30. Ale dużo więcej na temat samego Fortu VIII można dowiedzieć się też z artykułu pt. Forty Torunia  Fort VIII pancerny, jaki opublikowałem w ekskluzywnym miesięczniku krajoznawczo-turystycznym POZNAJ SWÓJ KRAJ (nr 7/2017). Polecam tę lekturę. Polecam także blog Po Toruniu (http://potoruniu.blogspot.com/), który z dużym powodzeniem prowadzi mój syn. Tam też można dowiedzieć się m.in. o Forcie VIII w Toruniu. Na zdjęciu: Poterna w Forcie VIII im. Kazimierza Wielkiego.

Autor: Lech Kadlec