Zmienił swoją funkcję

Przy Placu Rapackiego 1 w Toruniu, od niepamiętnych już lat, stoi okazały gmach, który w 2003 r. został przekazany Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika i od tego czasu pełni funkcjonuję muzealno-reprezentacyjną; nadano mu nazwę Collegium Maximum. Ale zanim stał się obiektem uniwersyteckim, był bankiem i to od chwili swojego powstania. Jego inwestorem była prężnie rozwijająca się w tym czasie niemiecka instytucja  Bank Rzeszy (Reichsbank). W 1876 r. powołany do życia został za rządów Wilhelma I, krótko po utworzeniu Rzeszy Niemieckiej. To wtedy właśnie, nowo powstałe państwo niemieckie, po połączeniu odrębnych bytów państwowych, z których każde miało własne prawa i własne waluty, po zjednoczeniu się, miało kilka banków z prawem emisyjnym. Aby uprościć i uporządkować swój system bankowy, powołano do życia bank centralny  Reichsbank. A trzeba wiedzieć, że na przełomie XIX i XX wieku Niemcy przekształciły się w jeden z najbogatszych i najszybciej rozwijających się krajów świata. Wzrost ekonomiczny państwa niemieckiego pociągał za sobą szybki rozwój Banku Rzeszy i jego kapitału, co z kolei zaowocowało powstawaniem nowych oddziałów, powiększaniem istniejących i coraz większym zasięgiem, który zaznaczał się zakładaniem filii w coraz bardziej odległych miejscowościach. Nawet główna siedziba Banku, mieszcząca się w Berlinie, poddawana była wielokrotnie rozbudowom i przebudowom. Pierwsze budynki Banku Rzeszy, także te na terenach polskich ziem, były najczęściej przejęte po Preuľische Bank (Banku Pruskim). W Toruniu już od 1897 r. Bank Rzeszy miał tu swoją placówkę; mieściła się początkowo w narożnej kamienicy, stojącej przy ul. Bankowej i Żeglarskiej, a w 1905r. zapadła decyzja o budowie nowej siedziby rozwijającego się oddziału. Gmach przy Placu Bankowym (obecnie Placu Rapackiego), stylem nawiązuje do niderlandzkiego renesansu, a jest to projekt młodego berlińskiego architekta, kierownik biura budowlanego Reichsbanku  Juliusa Habichta; prowadzenie budowy zlecono jednak architektowi Grossowi, zaś za same prace budowlane odpowiadało przedsiębiorstwo Knoch & Kallmeyer z Halle. Na zdjęciu: Były bank Rzeszy Niemieckiej, potem Polski, a obecnie muzeum UMK.

Autor: Lech Kadlec