Smardz stożkowaty - 24.03.2017 r.

Gościeradów znajduje się w południowo-zachodniej części województwa lubelskiego, na Wyżynie Lubelskiej nieopodal Wisły.

Pierwsze pisane wzmianki o miejscowości pochodzą z roku 1198 i zostały odnalezione w archiwach klasztoru miechowskiego. Jeżeli chodzi o szersze opisy dziejów Gościeradowa, to pochodzą one już z XV wieku i dotyczą kolejnych właścicieli dóbr ziemskich. Na obecnym terenie wybudowany był skromny drewniany dworek, w którym mieszkała rodzina Gościeradowskich. Prawdopodobnie właściciele tych ziem przyjęli swoje nazwisko od tej miejscowości. W każdym razie dworek i jego otoczenie zmieniało się wraz ze zmianą właścicieli. Właścicielami byli między innymi: Andrzej Tęczyński - Wojewoda Sandomierski, Jan Kazimierz Krasiński - Podskarbi Wielki Koronny i wielu innych. Dobra powiększył i utrwalił ich wielkość Romuald Wybranowski, który jako pułkownik walczył pod Wiedniem za czasów Jana III Sobieskiego. Rynsztunek i zbroje jego znajdują się dziś w muzeum Czartoryskich w Krakowie.

W połowie osiemnastego wieku dobra obejmuje Eligiusz Prażmowski i on też buduje w Gościeradowie murowany pałac w stylu klasycystycznym, w którym obecnie znajduje się Ośrodek Rehabilitacji. Prażmowski był dosyć utalentowanym muzykiem, ale również i dziwakiem. Swoje dziwactwo uwidocznił w architekturze wybudowanego pałacu. Symbolem tego są trzy kolumny podpierające portyk wejściowy. W innych pałacach budowano kolumny parzyście.

Dookoła pałacu zachował się dobrze utrzymany stary park. Do budowli prowadzi brama wjazdowa, jest również łuk triumfalny z około 1820 roku, kapliczka i wazon na postumencie. Nieopodal znajduje się piękny spichlerz z 1780 roku.

A jakie były dalsze losy pałacu? Poprzez małżeństwo córki Eligiusza Prażmowskiego - Marianny z hrabią Wojciechem Suchodolskim ( notabene postać historyczna), dobra gościeradowskie przechodzą na własność możnego rodu Suchodolskich. Ostatnimi dziedzicami są Eligiusz i Edmund Suchodolscy, którzy umierają bezpotomnie. Starszy z nich - Eligiusz (zmarły w 1894 r.)  zapisuje w testamencie cały majątek (ziemie i budowle) na rzecz Warszawskiego Towarzystwa Dobroczynności. Młodszy Edmund, któremu przypadł majątek w Wojcieszkowie (sprzedany zaraz po odziedziczeniu dla pokrycia wierzytelności zaciągniętych w Paryżu) próbuje podważyć wiarygodność testamentu, ale w każdym z sądów wyroki są dla niego niekorzystne.

Po przejęciu pałacu w 1904 r. przez Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności oraz generalnym remoncie znajduje tutaj swoją siedzibę szpital dla ubogich. Szpital ten przetrwał aż do 1949 r., kiedy to w jego miejsce powstało Państwowe Prewentorium Przeciwgruźlicze.

W 1972 r. przeprowadzono remont kapitalny pałacu. Zabytkowy drewniany dworek przeniesiony został do Kazimierza Dolnego. Wszystkie obiekty zwane Zespołem pałacowo-parkowym Prażmowskich po okresowych remontach przetrwały w dobrym stanie do dziś.

W Gościeradowie w 1908-1920 roku wzniesiono neogotycki kościół według projektu J. Dziekańskiego. Wewnątrz znajduje się kilka barokowych rzeźb i obrazy o tematyce sakralnej T. Danilewicza z pierwszej połowy XIX wieku. Przed kościołem znajduje się murowana kapliczka z 1728 roku z kamienną rzeźbą św. Jana Nepomucena.