Prosto w oczy

Ważki, albo inaczej odonaty, należą do prymitywnych owadów pierwotnoskrzydłych (paleoptera), których odwłok jest cienki i długi, składający się z 10 segmentów. U większości gatunków dymorfizm płciowy zaznaczony jest ubarwieniem oraz budową zewnętrznych przydatków płciowych. Stworzenia te potrafią nie tylko latać we wszystkich kierunkach  do przodu, do tyłu, a nawet do góry nogami i dzięki temu mają znaczącą przewagę nie tylko w ucieczce przed wrogiem, ale i w pościgu za swoją ofiarą; mogą też zatrzymać swój lot w powietrzu i w tej pozycji pozostać przez chwilę. Ich duże, bystre oczy tak są zbudowane, że doskonale widzą zarówno to, co przed nimi i po obu bokach, ale i to, co za nimi, dlatego w mig dostrzegą ofiarę albo przeciwnika. Oko ważki bowiem posiada omatidium (jest to podstawowy element budowy oka złożonego) w ilości dochodzącej nawet do 40 tys. Ich tułów jest silnie rozwinięty z uwagi na rozrośnięte mięśnie, którymi poruszają dwie pary (niezależnych od siebie) przeźroczystych skrzydełek; druga para może być prostopadła do osi ciała, albo uniesiona i cały czas rozpostarta. Owady te są ciepłolubne, dlatego wiele gatunków występuje także w Europie, chociaż niektórych się nie zobaczy w najbardziej wysuniętej na północ części kontynentu. Na obszarze Polski też nie zawsze wszystkie europejskie gatunki żyją. Cieszyć się więc trzeba z tego, co przyroda nam zsyła i  o ile to możliwe  rejestrować je własną camerą obscurą. Co roku ważki budzą się do życia latem, ale rok 2013 (tak mi się wydaje) wyjątkowo obfitował w ich obecność w województwie kujawsko-pomorskim; były nieomal wszędzie, nie tylko nad wodą. Nie pamiętam, aby kiedykolwiek było ich aż tak dużo poza obrębem jakiegokolwiek akwenu wodnego. Może właśnie dzięki temu (ale i dlatego, że miałem przy sobie aparat fotograficzny), w swojej kolekcji posiadam kilkadziesiąt różnych ujęć tych owadów. Niestety  wachlarz gatunków, jakim dysponuję, jest skromny, a przecież w przyrodzie jest tyle odmian tak pięknych i różnorodnych w swojej kolorystyce...

Autor: Lech Kadlec